DZIAŁ AKTUALNOŚCI
W numerze 1/136/2014 styczen/luty 2014
Mija 18 lat od powołania Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu, któremu pod koniec ubiegłego roku Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych (KEJN) przyznał najwyższą kategorię A+. Nie ma w Polsce drugiego takiego ośrodka, który w tak krótkim czasie zdobyłby tak dobrą markę nie tylko w kraju, lecz także w świecie. Za tym sukcesem stoi jeden niezwykły człowiek – prof. Henryk Skarżyński, który w wywiadzie dla „Słyszę” opowiada o swoich marzeniach dotyczących stworzenia w Polsce ośrodka zapewniającego pacjentom z wadami słuchu opieki na światowym poziomie i trudnej drodze do realizacji tych planów.
Wszystko jest po coś – wywiad z ks. kard. Kazimierzem Nyczem
Cierpienie jest tajemnicą. To jedyne stwierdzenie, z którym można przyjść do człowieka chorego. Na pytanie o sens ludzkiego cierpienia nie można udzielić odpowiedzi tak samo, jak nie można odpowiedzieć na inne, zasadnicze w wierze chrześcijańskiej pytanie – dlaczego Chrystus cierpiał na krzyżu. Co jednak jest istotne dla chorych – cierpienia nie wolno sakralizować. Nie trzeba godzić się z nim za wszelką cenę, by w końcu uznać, że jest dobre. Cierpienie nie jest zesłane, najwyżej dopuszczone przez Boga. Trzeba z nim walczyć i nie tracić nadziei na wyzdrowienie – tym słowami pacjentów Instytutu wspiera Jego Eminencja Ksiądz Kardynał Kazimierz Nycz.
Sprawdziliśmy, jak słyszą uczniowie
W ramach realizacji „Programu badań przesiewowych słuchu dla uczniów kl. I i VI szkół podstawowych na terenie m.st. Warszawy” przez 3 lata przebadano blisko sześćdziesiąt dziewięć tysięcy uczniów z ponad 170 stołecznych szkół. Około 15 procent z nich miało dodatni wynik badania przesiewowego, wskazujący na możliwość istnienia zaburzeń słuchu. Badania w szkołach przeprowadził Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, we współpracy z Mazowieckim Kuratorium Oświaty oraz Polskim Towarzystwem Naukowym Zaburzeń Słuchu, Głosu i Komunikacji Językowej, na zlecenie Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy.
DZIAŁ NAUKA
Aktywne implanty ucha środkowego
W ostatnich latach pojawiło się wiele nowoczesnych implantów słuchowych, które stanowią alternatywę dla konwencjonalnych aparatów. Mnogość dostępnych rozwiązań oraz niejasności dotyczące kryteriów kwalifikacyjnych powodują, że czasami nawet specjaliści mają wątpliwości, które rozwiązanie jest dla danego pacjenta najlepsze. Prezentowane w „Słyszę” krótkie kompendium dotyczące aktywnych urządzeń wszczepialnych do ucha środkowego może pomóc zarówno lekarzom, jak i pacjentom podjąć właściwe decyzje.
Dysleksja widoczna w EEG
Naukowcy od kilkudziesięciu lat poszukują przyczyn dysleksji. Wiadomo już, że trudności w czytaniu mogą mieć związek ze zmianami w strukturze i funkcjonowaniu mózgu. Specjaliści z Naukowego Centrum Obrazowania Biomedycznego Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu wykazali, że u dzieci z dysleksją dzieci aktywność spoczynkowa mózgu nie jest prawidłowa. Wyniki ich badań mogą przyczynić się do powstania nowych metod diagnozowania i terapii zaburzeń językowych.
Jak brzmi radość i złość? – wywiad z prof. Krzysztofem Izdebskim
Emocje zdradzają między innymi mimika twarzy, postawa, gesty, ale także głos. Ludzki mózg potrafi je identyfikować bardzo szybko. Jak pod wpływem emocji zmienia się zabarwienie głosu i dlaczego jesteśmy na nie tak wyczuleni, wyjaśnia Krzysztof Izdebski, specjalista w dziedzinie patologii głosu i mowy, który prowadzi badania m.in. nad kodowaniem emocji w ludzkim głosie.
DZIAŁ KLINIKA
Autostrada dla dźwięku
Nic nie wskazywało na to, że Paulina Korus z Wrocławia może mieć problemy ze słuchem. Tymczasem w drugim roku życia zdiagnozowano u niej poważną wadę słuchu, tzw. neuropatię słuchową. Lekarze z Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu wszczepili jej dwa implanty ślimakowe. Dziś Paulina ma 10 lat i radzi sobie w szkole lepiej niż wielu jej rówieśników. Jest wzorową uczennicą, zdobywa nagrody w konkursach recytatorskich. Słuchanie muzyki sprawia jej wielką przyjemność. Uczy się nawet gry na flecie. Historia Pauliny ma wyjątkowo budujący happy end.
Sygnały z ucha
Ich odkrycie zrewolucjonizowało badania przesiewowe słuchu. Emisje otoakustyczne, tajemnicze dźwięki pochodzące z ucha wewnętrznego, od 2002 roku mierzone są u noworodków w Polsce. Pomimo że są tak powszechnie wykorzystywane w diagnostyce, wiadomo o nich jeszcze niewiele.
O tym, czym są emisje otoakustyczne i dlaczego ich poznawanie jest takie fascynujące, rozmawiamy z dr. hab. Wiesławem Wiktorem Jędrzejczakiem, kierownikiem Zakładu Audiologii Eksperymentalnej w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu.
Akcja Informacyjna Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej
Mam implant…Co dalej?
Dziś prawie każdemu pacjentowi z niedosłuchem można pomóc. Jest to możliwe, bo w ciągu ostatnich 20 lat w otochirurgii dokonał się wielki postęp. W Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu prof. Henryk Skarżyński wdrażał kolejne procedury medyczne i programy, pozwalające na leczenie najpierw całkowitej, a potem częściowej głuchoty. Przez cały ten czas staraliśmy się informować pacjentów o nowych możliwościach leczenia osób, które wcześniej pozostawały odcięte od świata dźwięków. Obecnie – w nowej erze otochirurgii – taki zwyczajny przekaz informacji już nie wystarczy. Konieczna jest zmiana zarówno sposobu komunikowania się z pacjentami, jak i współpracy z nimi. Dlatego rozpoczynamy akcję informacyjną skierowaną do osób, które mają przed sobą decyzję o wszczepieniu implantów słuchowych, oraz tych, którzy już są ich użytkownikami.
W tym numerze, w tekście „Pacjent w centrum uwagi” przybliżamy Państwu model opieki zorientowanej na pacjenta. Poprawia on nie tylko skuteczność leczenia, lecz także zapewnia pacjentowi maksymalny komfort i zapewnia mu poczucie istotnego wpływu na przebieg procesu terapeutycznego.
SZKOŁA ZDROWIA
Najtrudniejszy pierwszy krok – wywiad z Beatą Sadowską, dziennikarką i prezenterką telewizyjną, znaną z zamiłowania do ruchu i zdrowej diety. Przebiegła 12 maratonów, ale nikogo do nich nie namawia. Przekonuje za to, że ruch to ogromna przyjemność, i wspiera promowaną przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu ideę 10 tysięcy kroków.
Tango dla zdrowia
Taniec to nie tylko przyjemność, lecz także gimnastyka umysłu i skuteczny sposób poprawy nastroju. Naukowcy najlepiej poznali dobre strony tanga. Taniec ten ma wyjątkowo silny wpływ na pracę mózgu, pobudzając aktywność i wzrost nowych neuronów oraz wydzielanie endorfin, zwanych hormonami szczęścia. Jakie jeszcze korzyści płyną z regularnego tańczenia tanga, o tym w numerze.