Dopasowanie neurokognitywne implantu to opracowany przez zespół Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej IFPS unikalny, wielodyscyplinarny model opieki pooperacyjnej wdrożony w Światowym Centrum Słuchu, który pozwala pacjentom na osiągnięcie maksimum korzyści z implantu ślimakowego. Polega on na dopasowaniu parametrów procesora mowy nie tylko w oparciu o wyniki badań słuchu, lecz także testów psychologicznych i badań elektrofizjologicznych. Procesor stanowi zewnętrzną część systemu implantu i – inaczej niż jego część wewnętrzna – podlega wymianie. Producenci systemów implantów udzielają – dzięki staraniom prof. Henryka Skarżyńskiego – pięcioletniej gwarancji na działanie procesorów mowy dla pacjentów Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.
Po upływie tego czasu procesor, jeśli nie zapewnia optymalnego dla użytkownika implantu słyszenia i rozumienia mowy, powinien zostać wymieniony. Ostatnio, mimo trudnego czasu pandemii, w ciągu dwóch miesięcy (marzec i czerwiec) w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu wymieniono ok. 600 procesorów u dzieci, co znacznie zredukowało listę oczekujących. Wszyscy mali pacjenci, którzy pilnie potrzebowali nowego procesora mowy, zostali w niego zaopatrzeni, podkreśla dr inż. Anita Obrycka, zastępca kierownika Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej IFPS, odpowiedzialna za logistykę tego przedsięwzięcia.

Dopasowanie neurokognitywne implantu to opracowany przez zespół Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej IFPS unikalny, wielodyscyplinarny model opieki pooperacyjnej wdrożony w Światowym Centrum Słuchu, który pozwala pacjentom na osiągnięcie maksimum korzyści z implantu ślimakowego. Polega on na dopasowaniu parametrów procesora mowy nie tylko w oparciu o wyniki badań słuchu, lecz także testów psychologicznych i badań elektrofizjologicznych przeprowadzanych przez inżynierów klinicznych. Światowe Centrum Słuchu to pierwszy w Polsce ośrodek, w którym już na początku realizacji stworzonego przez prof. Henryka Skarżyńskiego programu leczenia głuchoty inżynierów włączono do grupy specjalistów pracujących bezpośrednio z pacjentami rehabilitowanymi po wszczepieniu implantu.

U coraz większego odsetka pacjentów z niedosłuchem celem leczenia jest odtworzenie słyszenia obuusznego przez wszczepienie drugiego implantu. W IFPS dzieci stanowią obecnie dużą grupę pacjentów, którzy korzystają z możliwości wszczepienia drugiego implantu oraz – co istotne – niezbędnej po nim rehabilitacji słuchu. W literaturze niewiele jest opisów sposobu prowadzenia rehabilitacji słuchu u dzieci z dwoma implantami. W IFPS interdyscyplinarny zespół specjalistów opracował innowacyjny program opieki i rehabilitacji słuchu użytkowników implantu ślimakowego, którym implant do drugiego ucha wszczepiono w pewnym odstępie czasowym od pierwszej operacji. Dlaczego wszczepienie drugiego implantu jest tak ważne, szczególnie u dzieci, i na czym polega innowacyjność zastosowanej w przypadku takich pacjentów rehabilitacji, wyjaśniają: dr hab. inż. Artur Lorens, prof. IFPS, kierownik Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej, i mgr Agnieszka Pankowska, surdologopeda z Kliniki Rehabilitacji IFPS.

Dopasowanie neurokognitywne implantu to opracowany przez nasz zespół, unikalny, wielodyscyplinarny model opieki pooperacyjnej wdrożony w Światowym Centrum Słuchu. Polega on na dopasowaniu parametrów procesora mowy nie tylko w oparciu o wyniki badań słuchu, lecz także badań elektrofizjologicznych i testów psychologicznych. Pozwala pacjentom na osiągnięcie maksimum korzyści z implantu ślimakowego. W Zakładzie Implantów i Percepcji Słuchowej dokładamy wszelkich starań, aby osoby po wszczepieniu implantu miały jak najmniej ograniczeń w komunikowaniu się i funkcjonowaniu w społeczeństwie. Stosując naszą metodę dopasowania procesora osiągamy doskonałe wyniki. Z efektów usatysfakcjonowani są także nasi pacjenci.

Pandemia zmieniła podejście do technologii telemedycznych, które – o czym warto przypomnieć – są rozwijane w IFPS od wielu lat. Wdrożony przez nas już w 2000 roku telefitting, czyli dopasowanie procesora mowy w sposób zdalny, znalazło się w koszyku świadczeń finansowanych przez NFZ. Obecnie jest jednym z rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo, a także komfort pacjentów rehabilitowanych po wszczepieniu implantu ślimakowego. Pierwsze dopasowanie po zabiegu operacyjnym, czyli aktywacja procesora mowy – przy okazji której pacjent jest poddawany wielu badaniom, ma także spotkanie z psychologiem – zawsze odbywa się w Światowym Centrum Słuchu. Wizyty kontrolne wyznaczane są w Zakładzie Implantów i Percepcji Słuchowej. Możliwe jest również wykonanie późniejszych dopasowań w formie telefittingu w ośrodkach współpracujących z Instytutem Fizjologii i Patologii Słuchu w ramach Krajowej Sieci Teleaudiologii.

Pierwotnie implanty ślimakowe miały pomagać osobom niesłyszącym w czytaniu mowy z ruchu warg. Dzięki wielkiemu postępowi w technologiach medycznych, otochirurgii i inżynierii rehabilitacyjnej ich użytkownicy nie tylko rozumieją mowę, lecz także mogą czerpać przyjemność ze słuchania złożonych dźwięków, jakimi są utwory muzyczne. Odbiór dźwięków przez implant, a precyzyjniej – subiektywna percepcja dźwięku użytkownika implantu ślimakowego, to fenomen, którego naukowcy jeszcze nie do końca zbadali. Trudno też im odpowiedzieć na najprostsze, jak może się wydawać, pytanie: jak pacjent słyszy dźwięki przez implant? O próbach symulacji dźwięków odbieranych przez implant oraz wynikach badań nad percepcją dźwięków osób zaimplantowanych mówił podczas Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Muzyka w rozwoju słuchowym człowieka” prof. nadzw. dr hab. inż. Artur Lorens, kierownik Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.

Każdy pacjent ma ustawowo zagwarantowane prawo dostępu do dokumentacji medycznej. Na ogół wystarczy złożyć odpowiedni wniosek i dana placówka wysyła kopie dokumentów. W Zakładzie Implantów i Percepcji Słuchowej dbamy o to, by pacjent na bieżąco otrzymywał wyniki swoich badań, przygotowane w taki sposób, aby można było je analizować, porównywać i sprawdzać postępy rehabilitacji po wszczepieniu implantu. Nie tylko na miejscu, podczas wizyt kontrolnych w Światowym Centrum Słuchu, lecz także w innych ośrodkach i u innych specjalistów, jeśli takie biorą udział w rehabilitacji słuchowej pacjenta. Ponieważ w proces ten zaangażowani są specjaliści z różnych dziedzin (audiolodzy, laryngolodzy, pedagodzy, psychologowie oraz inżynierowie kliniczni), opracowaliśmy w Zakładzie Implantów i Percepcji Słuchowej IFPS taki sposób opisywania wyników badań oraz prowadzonych konsultacji, aby był czytelny i zrozumiały dla wszystkich, podkreśla Agata Mikusek, zajmująca się wykonywaniem badań i ustawianiem procesorów mowy.

Dopasowanie neurokognitywne implantu to unikalny wielodyscyplinarny model opieki pooperacyjnej wdrożony w Światowym Centrum Słuchu. Polega on na dopasowaniu implantu, a dokładniej parametrów procesora mowy, nie tylko w oparciu o wyniki badań słuchu, lecz także badań elektrofizjologicznych i testów. Pozwala pacjentom na osiągnięcie maksimum korzyści z implantu ślimakowego. Opracowując tę metodę, położyliśmy nacisk na aktywność, odpowiedzialność i zaangażowanie samego pacjenta. Założyliśmy, że postępom w rehabilitacji słuchu po implantacji ślimakowej sprzyja motywacja pacjenta do wykonywania zaleconych przez nas zadań, wspólne wyznaczanie celów, a także rozbudzanie w nim poczucia wpływu na kolejne etapy tego procesu. Spotykając się z pacjentem po zabiegu chirurgicznym, rozmawiamy więc o jego oczekiwaniach, obawach związanych z korzystaniem z procesora mowy, trudnościach wynikających z niedosłuchu. Zadajemy kluczowe pytania: co ma się zmienić po implantacji słuchowej w życiu codziennym pacjenta, jakie są jego cele i w jaki sposób możemy je wspólnie osiągnąć. Słowo „wspólnie” ma tutaj kluczowe znaczenie. Na każdym etapie, poczynając od diagnostyki poprzez spotkania pooperacyjne i rehabilitacyjne, podkreślamy, jak ważna jest aktywność pacjenta, mówi mgr Katarzyna Bieńkowska, psycholog z Kliniki Rehabilitacji IFPS.

Dopasowanie neurokognitywne implantu to unikalny wielodyscyplinarny model opieki pooperacyjnej wdrożony w Światowym Centrum Słuchu. Polega on na dopasowaniu implantu, a dokładniej parametrów procesora mowy, nie tylko w oparciu o wyniki badań słuchu, lecz także badań elektrofizjologicznych i testów funkcji poznawczych. Pozwala pacjentom na osiągnięcie maksimum korzyści z implantu ślimakowego. Opracowując tę metodę, położyliśmy nacisk na aktywność, odpowiedzialność i zaangażowanie samego pacjenta oraz dobrą komunikację pomiędzy pacjentem a specjalistą na każdym etapie rehabilitacji. O sprawdzonych już sposobach tej komunikacji oraz nowych opracowanych właśnie w Zakładzie Implantów i Percepcji Słuchowej metodach wywiadu z pacjentem opowiada Agata  Mikusek, kiedyś pracująca w sekretariacie Zakładu, a obecnie zajmująca się wykonywaniem badań i ustawianiem procesorów mowy. Od  2008  roku sama jest użytkowniczką implantu ślimakowego, dlatego doskonale wie, jakie uczucia towarzyszą osobom, które straciły słuch, jakich informacji one potrzebują na kolejnych etapach rehabilitacji oraz czego oczekują od specjalistów, z którymi regularnie spotykają się podczas wizyt w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach.

Dopasowanie neurokognitywne implantu to unikalny wielodyscyplinarny model opieki pooperacyjnej wdrożony w Światowym Centrum Słuchu. Polega on na dopasowaniu implantu, a dokładniej parametrów procesora mowy, nie tylko w oparciu o wyniki badań słuchu, lecz także badań elektrofizjologicznych i testów. Pozwala pacjentom na osiągnięcie maksimum korzyści z implantu ślimakowego. Opracowując tę metodę, położyliśmy nacisk na aktywność, odpowiedzialność i zaangażowanie samego pacjenta. Założyliśmy, że decyzja o operacji nie jest wyłącznie decyzją lekarza – podejmuje ją również pacjent. Jeżeli o leczeniu decyduje wyłącznie lekarz, to – jak wskazują badania – wyniki terapii są gorsze niż w przypadku pacjentów, którzy biorą czynny udział w procesie decyzyjnym i są świadomi korzyści, jak również ryzyka związanego z interwencją medyczną. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, gdy poprawa funkcjonowania pacjenta zależy od jego zaangażowania w proces rehabilitacyjny po operacji. Przeniesienie na pacjenta części odpowiedzialności za powodzenie tego procesu oznacza jednak konieczność dodatkowej pracy z pacjentem – należy nie tylko przekazać mu kluczowe informacje na temat implantów ślimakowych i rehabilitacji pooperacyjnej, lecz także przygotować do tego, aby najpierw mógł podjąć samodzielną decyzję dot. implantacji, a potem współpracować ze specjalistami. To zadanie dla psychologa, mówi mgr Joanna Putkiewicz-Aleksandrowicz z Zakładu Implantów i Percepcji Słuchowej.