Co nauka daje każdemu z nas
Zainicjowany przez prof. Henryka Skarżyńskiego w 2023 r. Kongres Nauka dla Społeczeństwa jest ogólnopolskim wydarzeniem, które pokazuje, że nauka w Polsce nie sprowadza się tylko do badań w laboratoriach – dzięki niej powstają innowacyjne rozwiązania, które po wdrożeniu mają wielki wpływ na życie obywateli, rozwój gospodarki i funkcjonowanie całego państwa. Wdrożenia były też głównym tematem odbywającej się w dniach 25–26 maja trzeciej edycji kongresu. W ciągu dwóch dni na Politechnice Warszawskiej oraz w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach zostały zaprezentowane projekty i wynalazki, które znajdują zastosowanie w praktyce, znacząco wpływają na różne gałęzie gospodarki i ekonomię, poprawiają poziom życia i przyspieszają rozwój współczesnych społeczeństw. Prezentacjom towarzyszyły debaty z udziałem gości specjalnych – wybitnych specjalistów z różnych dziedzin, prowadzone przez dziennikarzy i popularyzatorów wiedzy, a także wystawy instytutów badawczych, instytutów PAN oraz firm startupowych. Kongres Nauka dla Społeczeństwa z każdym rokiem zyskuje na znaczeniu i ma coraz większą siłę oddziaływania. W bieżącym numerze zamieszczamy fotolerację z tego wydarzenia i zachęcamy do obejrzenia transmisji na stronie nauka-dla-spoleczenstwa.pl
POLSKI NOBEL
dla prof. Henryka Skarżyńskiego
Prof. Henryk Skarżyński został uhonorowany Nagrodą PAU im. Anny i Erazma Jerzmanowskich, uznawaną w środowisku naukowym za polskiego Nobla. Uroczystość wręczenia tego wyjątkowego wyróżnienia miała miejsce 16 czerwca w Sali Senatorskiej na Wawelu. Laudację wygłosił prof. Jan Ostrowski, prezes Polskiej
Akademii Umiejętności: Niezależnie od piękna platońskiej koncepcji poznania rozumowego nasz codzienny kontakt ze światem jest oparty na postrzeganiu zmysłowym. To zmysły dostarczają nam informacji niezbędnych do funkcjonowania w świecie. Czy będzie to środowiskodzikiej przyrody, czy kontakt z najbardziej wyrafinowanymi tworami kultury jak sztuki piękne i muzyka. Jesteśmy przy tym tak zbudowani, że wchłaniamy najwięcej informacji za pomocąwzroku i słuchu. A wszelkie zakłócenia transmisji zubożają nasz kontakt z otoczeniem, mogą prowadzić do wykluczenia społecznego, a w pewnych, wcale nierzadkich, okolicznościach sprowadzić na nas realne niebezpieczeństwo.
Co NAUKA
daje każdemu z nas
Zainicjowany przez prof. Henryka Skarżyńskiego w 2023 r. Kongres Nauka dla Społeczeństwa jest ogólnopolskim wydarzeniem, które pokazuje, że nauka w Polsce nie sprowadza się tylko do badań w laboratoriach – dzięki niej powstają innowacyjne rozwiązania, które po wdrożeniu mają wielki wpływ na życie obywateli, rozwój gospodarki i funkcjonowanie
całego państwa. Wdrożenia były też głównym tematem odbywającej się w dniach 25–26 maja trzeciej edycji kongresu. W ciągu dwóch dni na Politechnice Warszawskiej oraz w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach zostały zaprezentowane projekty i wynalazki, które znajdują zastosowanie w praktyce, znacząco wpływają na różne gałęzie gospodarki i ekonomię, poprawiają poziom życia i przyspieszają rozwój współczesnych społeczeństw. Prezentacjom towarzyszyły debaty z udziałem gości specjalnych – wybitnych specjalistów
z różnych dziedzin, prowadzone przez dziennikarzy i popularyzatorów wiedzy, a także wystawy instytutów badawczych, instytutów PAN oraz fi rm startupowych. Kongres Nauka dla
Społeczeństwa z każdym rokiem zyskuje na znaczeniu i ma coraz większą siłę oddziaływania. Dzięki transmisji online i szerokiej promocji wydarzenia w prasie, radiu, telewizji, internecie
i social mediach kongres dotarł do 2 918 446 Polaków (dane IMM na 2 czerwca 2025).
Debaty o sukcesach i perspektywach nauki
Debaty to stały punkt programu każdego Kongresu Nauka dla Społeczeństwa. W tym roku miało miejsce aż 18 debat, w których wzięło udział 25 gości specjalnych – wybitnych ekspertów mających wyjątkową wiedzę, doświadczenie i wielkie osiągnięcia w różnych dziedzinach nauki. – Cieszę się, że jest tak wielu gości z kraju i zagranicy, którzy zechcieli podzielić się z nami swoimi refleksjami, co zrobić, by było lepiej, i jak skutecznie promować nasze osiągnięcia naukowe, jak się z nimi przebijać, jak być może czasami postawić twarde warunki, że bez nas nie da się zrobić tego, o czym niektórzy mówią. Nie czynię żadnych aluzji, bo jesteśmy ludźmi, którzy chcą współpracować – mówił prof. Henryk Skarżyński.
Prof. Henryk Skarżyński
ponownie wybrany na przewodniczącego
Rady Głównej Instytutów Badawczych
Prof. Henryk Skarżyński będzie przewodniczącym RGIB XII kadencji w latach 2025–2028. Tak zadecydowali przedstawiciele instytutów badawczych i instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz (78 elektorów) podczas XXXIII Forum Wyborczego Elektorów Instytutów Badawczych, które odbyło się 9 czerwca w Światowym Centrum Słuchu w Kajetanach. Przypomnijmy, prof. Henryk Skarżyński został po raz pierwszy wybrany na przewodniczącego RGIB 6 czerwca 2022 r., a wcześniej pełnił funkcję wiceprzewodniczącego. Podsumowując podczas Forum Wyborczego ostatnią kadencję, zaznaczał, że „był to bardzo owocny okres”. – Systematycznie budując dobry wizerunek naszej działalności, pokazując jej efekty, zrobiliśmy wyraźny krok do przodu, abyśmy byli inaczej,lepiej postrzegani jako ważny segment polskiej nauki – mówił prof. Henryk Skarżyński.
Prof. Henryk Skarżyński
z tytułem Osobowość i Sukces Roku
Gala „Osobowości i Sukcesy Roku”, organizowana od szesnastu lat przez Mariusza Pujszo, redaktora naczelnego magazynu „Osobowości i sukcesy”, to wydarzenie, podczas którego nagradzane są osoby i instytucje mające na swoim koncie wyjątkowe osiągnięcia. Tegoroczna odbyła się 13 kwietnia w Warszawie.
Nominacja na doradcę MNiSW
dla prof. Henryka Skarżyńskiego
8 kwietnia minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek wręczył prof. Henrykowi Skarżyńskiemu nominację na członka Zespołu ds. opracowania założeń do nowego modelu ewaluacji jakości działalności naukowej. Trwają prace nad nowelizacją Prawa o szkolnictwie wyższym, a od stycznia 2026 r. planowane jest wprowadzenie w życie nowego systemu oceny działalności naukowej. Do wypracowania nowych zasad ewaluacji MNiSW powołuje kilkunastoosobowy zespół złożony z przedstawicieli wszystkich środowisk, w tym Konferencji Rektorów Akademickich Szkół
Polskich, Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, przedstawicieli uczelni publicznych i niepublicznych oraz różnych dyscyplin naukowych. Kontrowersje budzi kwestia tzw. paper mills (papierni), czyli fabryk artykułów naukowych, które sprzyjały publikacjom w czasopismach posiadających wysoką punktację, ale niespełniających warunków rzetelności. Istniejący dotychczas system pozwalał na publikacje słabej jakości, dzięki temu badacze mogli zwiększyć liczbę publikacji i cytowań.
World Tinnitus Congress
World Tinnitus Congress to spotkanie wybitnych specjalistów ze wszystkich kontynentów, zajmujących się tematyką diagnozowania i leczenia szumów usznych, które kontynuuje tradycję międzynarodowych seminariów na temat szumów usznych odbywających się od 1979 r. Warto przypomnieć, że pierwszy kongres został zorganizowany przez Światowe Centrum Słuchu oraz Instytut Narządów Zmysłów w Warszawie i Kajetanach w 2017 r. Drugi odbył się w Biszkeku w 2023 r. 13–15 kwietnia miała miejsce jegotrzecia edycja. Prezydentem kongresu był prof. Piotr H. Skarżyński. Funkcję honorowego prezydenta pełnił prof. Henryk Skarżyński. Światowy kongres to odpowiedź środowiska naukowego narosnący odsetek osób uskarżających się na szumy uszne. – Badania nad szumami usznymi spotykają się z rosnącym zainteresowaniem ze strony klinicystów. Wzrost liczby przypadków szumów usznych na całym świecie wymaga opracowania strategii zapobiegania szumom oraz ich terapii. Ten kongres, będący spotkaniem naukowców i klinicystów, ma na celu omówienie najnowszych pomysłów na diagnozowanie i leczenie szumów, a także związanych z nimi problemów pozostających jeszcze do rozwiązania. Temu wyzwaniu pomogą sprostać nowe spostrzeżeniawynikające z badań naukowych i pracy klinicznej– podkreślał prezydent kongresu. Tradycją spotkań poświęconych szumom usznym jest tzw.Tonndorf Lecture, czyli wykład wprowadzający, będący unikalną okazją odniesienia się do prowadzonych obecnie badań
naukowych. W tym roku wykład pt. „Terapia poznawczo-behawioralna(CBT): od greckich stoików w pierwszym tysiącleciu p.n.e. do nowoczesnej medycyny w leczeniu szumów usznych i nietolerancji dźwięku” wygłosił dr Hashir Aazh, dyrektor Hashir International Institute for Misophonia, Tinnitus & Hyperacusis w Londynie
ORLIAC
Międzynarodowa Konferencja Naukowa w dziedzinie Otologii, Rynologii i Laryngologii (International Academic Conference in Otology, Rhinology and Laryngology, ORLIAC) odbywa się co dwa trzy lata od 1984 r. W ciągu czterech dekad konferencje ORLIAC były organizowane w wielu miejscach na świecie, m.in. w Niderlandach, Stanach Zjednoczonych, Japonii, w Korei Południowej, Australii, Malezji i na Filipinach, a ostatnie dwie – w Rzymie i na Bali. XIII Konferencja, która miała miejsce w Warszawie i Kajetanach w dniach 13–15 kwietnia, została zorganizowana przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Instytut Narządów Zmysłów. Jej prezydentem był prof. Henryk Skarżyński, a funkcję sekretarza naukowego pełnił prof. Piotr H. Skarżyński. Warto przypomnieć, że podczas XI konferencji ORLIAC prof. Henryk Skarżyński i prof. Piotr H. Skarżyński prowadzili odbywające się w Centrum Zaawansowanych Technik Operacyjnych Światowego Centrum Słuchu IFPS warsztaty chirurgii kości skroniowej dla lekarzy otolaryngologów poprzedzające rzymskie spotkanie w 2022 r. W warsztatach tych wzięli wówczas udział znakomici specjaliści z Azji Południowo-Wschodniej i organizatorzy wcześniejszych konferencji,m.in. prof. Lokman Saim organizator ORLIAC 2015 w Kuala Lumpur (Malezja), prof. Charlotte M. Chiong, organizator ORLIAC 2018 w Manili (Filipiny). Warto też przypomnieć, że od tej ostatniej edycji ORLIAC odbywa się pod hasłem „Spotkania Wschodu z Zachodem” i ma szczytny cel, jakim jest łączenie kultury wschodniej i zachodniej dla przyspieszenia postępu w otorynolaryngologii. Wątek ten był podkreślany podczas sesji otwarcia warszawskiej konferencji z udziałem prof. Henryka Skarżyńskiego, prof. Maurizio Barbary, organizującego w 2022 r. konferencję w Rzymie, oraz założyciela i prezesa ORLIAC – prof. Jana E. Veldmana, otorynolaryngologa i immunologa, emerytowanego profesora Katedry Otologii Eksperymentalnej i Otoimmunologii w Utrechcie (Niderlandy), od lat współpracującego z Instytutem Fizjologii i Patologii Słuchu, Przyjaciela po Wsze Czasy Światowego Centrum Słuchu.
Audiofon
XVIII Konferencja Naukowo-Szkoleniowa Sekcji Audiologicznej i Sekcji Foniatrycznej Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi – Audiofon 2025.Konferencja połączona z międzynarodowymi wydarzeniami naukowymi – konferencją ORLIAC oraz 3. Kongresem Szumów Usznych – stała się okazją do spotkania i platformą wymiany poglądów z najwybitniejszymi ekspertami w zakresie otorynolaryngologii z całego świata. Podczas sesji otwierającej Audiofon 2025 prof. Henryk Skarżyński zaprosił do udziału w tych wydarzeniach nie tylko foniatrów, audiologów, otolaryngologów, psychologów, pedagogów i logopedów, lecz także akustyków, inżynierów klinicznych, protetyków słuchu oraz liczne grono młodych naukowców. Podkreślił jednocześnie, że tegoroczna konferencja ma na celu m.in. przedstawienienajnowszych osiągnięć technologicznych wspierających diagnostykę, leczenie schorzeń słuchu i mowy oraz omówienie kwestii związanych ze zdrowiem psychicznym i jakością życia osób z szumami usznymi i niedosłuchem.
Media o nas
Pod koniec maja odbyła się 3. edycja Kongresu Nauka dla Społeczeństwa, o czym głośno było w mediach. Prof. Henryk Skarżyński udzielił licznych wywiadów, podkreślając, że polska nauka ma ogromny potencjał, a Polska jako państwo musi zacząć ją promować. Bo nauka ma wielki wpływna życie obywateli, na życie każdego z nas.
Rower,przyjaciel człowieka i środowiska
Miejski, szosowy, trekkingowy,górski, crossowy czy elektryczny.Rower w dzisiejszych czasach staje się coraz bardziej popularny. Coraz więcej ludzi korzysta z niego jako środka transportu, ale także rekreacyjnie dla zdrowia i poprawy kondycji fizycznej. Stąd też Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych 12 kwietnia 2018 roku ustanowiło3 czerwca Światowym
Dniem Roweru
Pomysłodawcą Światowego Dnia Roweru był pracujący w Stanach Zjednoczonych polski socjolog, reporter i fotograf sportowy, kolarz młodzieżowej reprezentacji kraju Leszek Sibilski. W 2015 r., publikując artykuł Cycling is Everyone’s Business (Kolarstwo jest sprawą każdego), rozpoczął oddolną kampanię popularyzacji kolarstwa. Do formalnego przedłożenia na forum ONZ projektu rezolucji o ustanowieniu 3 czerwca Światowym Dniem Roweru udało mu się przekonać wiele delegacji. Ostatecznie podczas głosowania12 kwietnia 2018 roku rezolucja uzyskała poparcie 193 państw
Do zjedzenia nie tylko truskawki, ale i szypułki
Truskawki to smak lata i prawdziwe bogactwo składników odżywczych. W świetle nowych badań szypułki okazują się równie wartościowe jak same owoce.
Truskawki są cennym źródłem substancji bioaktywnych,takich jak: witamina C, kwasy fenolowe, flawonoidy, antocyjany, oraz związków mineralnych, w tym żelaza, potasu, fosforu, wapnia i manganu. Pod względem zawartości żelaza i fosforu truskawki zajmują pierwsze miejsce wśród owoców jadalnych, a pod względem zawartości witaminy C ustępują tylko czarnej porzeczce. Obecność związków bioaktywnych w truskawkach sprawia, że przypisuje się im liczne właściwości prozdrowotne – przeciwzapalne, przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne.
Co warto wiedzieć o komarach?
Czy komary to niebezpieczne, czy pożyteczne owady? Jak dużo ich gatunków jest w Polsce? Jak się przed nimi chronić? Na te pytania odpowiada entomolog prof. Stanisław Ignatowicz z Katedry Ochrony Roślin Instytutu Nauk Ogrodniczych SGGW.
Komary to dość prymitywne owady, które przystosowały się do środowiska ludzkiego. Ciekawostką jest, że choć są słabymi „lotnikami” i unikają przestrzeni otwartych oraz wietrznych, to poruszają skrzydłami z częstotliwością ponad 600 ruchów na sekundę! W Polsce jest aż 49 gatunków komarów, choć nie wszystkie kłują ludzi. Te, które atakują, to
przede wszystkim: komar brzęczący (Culex pipiens), widliszek (Anopheles), doskwier pastwiskowy (Aedes vexans) i komary z rodzaju Culiseta.