Ponad 60 proc. dorosłych Polaków ma podwyższony poziom cholesterolu. Odpowiednie modyfikacje żywieniowe i zmiana stylu życia stanowią podstawę niefarmakologicznego leczenia hipercholesterolemii, podkreśla dietetyk mgr Sylwia Pacyna.
Hipercholesterolemia to podwyższony poziom cholesterolu całkowitego (≥ 190 mg/ dl) oraz frakcji LDL (≥ 115 mg/dl). Zaburzenia w gospodarce lipidowej mogą mieć podłoże genetyczne, co określane jest mianem hipercholesterolemii rodzinnej, ale mogą być również skutkiem stosowania nieodpowiedniej diety prowadzącej do otyłości, a także schorzeń współistniejących i stosowanej w ich leczeniu farmakoterapii. Poziom cholesterolu frakcji LDL powyżej normy obserwuje się u ok. 61 proc. (ok. 18 mln) dorosłych Polaków (między 18.–79. r. ż.). Podwyższone stężenie cholesterolu we krwi stanowi jeden z czynników rozwoju chorób układu krążenia, które według danych GUS z 2016 roku są najczęstszą przyczyną przedwczesnych zgonów w Polsce. Zaburzenia lipidowe nie dają objawów (są zazwyczaj wykrywane podczas diagnostyki chorób układu sercowo- naczyniowego), dlatego ważne jest regularne, profilaktyczne wykonywanie lipidogramu. Odpowiednie modyfikacje żywieniowe i zmiana stylu życia stanowią podstawę ich niefarmakologicznego leczenia hipercholesterolemii.
Jaka jest rola cholesterolu w organizmie?
Cholesterol wchodzi w skład błon komórkowych, a także wytwarzanych w wątrobie kwasów żółciowych, niezbędnych w procesie trawienia tłuszczów. Odgrywa istotną rolę w syntezie witaminy D, a także hormonów sterydowych (estrogenu, testosteronu, kortyzolu) i aldosteronu odpowiadającego za gospodarkę wodno-elektrolitową. Jest syntezowany w wątrobie – ok. 2000 mg/d. Ilość ta w zupełności pokrywa zapotrzebowanie organizmu. Niestety, kiedy dodatkowo spożywamy wiele produktów bogatych w cholesterol, jego norma zostaje przekroczona, a nie od dziś wiadomo, że wysokocholesterolowa dieta jest w populacji polskiej dość powszechna.
Co podwyższa poziom cholesterolu?
Przede wszystkim wysokie spożycie kwasów tłuszczowych nasyconych występujących głównie w tłuszczach pochodzenia zwierzęcego (smalec, słonina), a także tłuszczach tropikalnych (olej koksowy, palmowy), maśle, tłustych mięsach, wędlinach, podrobach, tłustym mleku i jego przetworach (sery żółte, sery pleśniowe i topione, śmietana), krewetkach, żywności wysoko przetworzonej (fast foody, słodycze, słone przekąski). Równie istotnym czynnikiem podwyższającym poziom cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL jest spożywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych trans. Głównym źródłem tych związków są produkty z dodatkiem margaryn twardych (pieczywo cukiernicze, słodycze, żywność wysoko przetworzona – dania typu fast food), które powstają w wyniku częściowego uwodorniania olejów pochodzenia roślinnego. Kwasy tłuszczowe trans występują także w niewielkiej ilości w mleku i mięsie przeżuwaczy. Wysokie spożycie nienasyconych kwasów tłuszczowych trans skutkuje spadkiem poziomu cholesterolu frakcji HDL, sprzyja rozwojowi miażdżycy, a także cukrzycy typu II i nowotworom.
Więcej w wydaniu:
https://slysze.inz.waw.pl/vi-miedzynarodowy-festiwal-muzyczny-slimakowe-rytmy-slysze-nr-lipiec-sierpien-4-174-2020/